Innovationzentrum Spartherm

Rijdend van Osnabruck naar Hannover, langs het stadje Melle, torent een gigantisch vlamvormig gebouw boven de horizon uit. Dit is het nieuwe innovatiecentrum van kachelfabrikant Spartherm. Refererend naar Spartherms specialiteit heeft het gebouw – ontworpen door Podufal Wiehofsky – de uitgesproken vorm en kleur van een vlam van een kachel gekregen. Octatube is gevraagd om de volledige gevel uit te werken en te bouwen met als belangrijkste voorwaarde: het geheel moest zo transparant mogelijk zijn. Dit project gaf ons een unieke kans om onze expertise in het koud buigen van glas in het werk op deze schaal (en op flinke hoogte) toe te passen.

Koud buigen
Innovationzentrum Spartherm is 40 meter hoog en bestaat uit ruim 6500 m2 glas. De glaspanelen zijn 5.5 x 2.6 meter. Het was een uitdaging om deze grote hoeveelheid glas efficiënt te produceren. Vanwege de verlopende radius hebben veel van de glaspanelen namelijk een andere straal. Daarom hebben we ervoor gekozen om een groot deel van het glas koud te buigen in het werk. Dat betekent ook dat er minder unieke glaspanelen nodig zijn. Omdat de panelen allemaal vlak zijn is het vervoer ervan bovendien efficiënter. 

Unieke glaszuiger
We hebben voor dit project samen met Viavac een speciale glasvaccuumzuiger ontwikkeld om de grote glaspanelen te kunnen liften. Het unieke aan deze glaszuiger is niet alleen dat hij een groot paneel kan oppakken, maar ook dat hij dit paneel vervolgens 90 graden kan draaien en in de gewenste hoek kan buigen. Aangezien we op een aanzienlijke hoogte van 40 meter werkten, is dit een opmerkelijke prestatie. Het apparaat, dat op afstand bediend wordt, moet heel wat manoeuvres in de lucht uitvoeren. We hebben de glaspanelen na plaatsing aan de buitenkant vastgezet met schroef- en klemlijsten. Daarover hebben we kliklijsten geplaatst.

Beton, glas, hout, aluminium
Het gebouw bestaat uit een betonconstructie. Daar plaatsten we stalen stijlen en liggers op waar we vervolgens het glas op monteren. Gelamineerde houten spanten vormen de gekromde constructie in de nok van het dak. Deze spanten zijn geproduceerd door het Duitse bedrijf Schütt. Daaroverheen hebben we een staalconstructie getrokken en vervolgens het glas op gelegd. Het is isolatieglas, buiten en binnen gelaagd, halfgehard. Daar waar het glas fungeert als gevelbekleding (er zit beton achter zit), is het zo goed als zwart en geëmailleerd (12mm volledig gehard). De grote geëmailleerde panelen hebben we ook koudgebogen. De kleine panelen in de gebogen gevel zijn te klein om koud te buigen. Deze panelen hebben we warm gebogen. De gevels zijn afgetopt met gele aluminium lijsten.

Prefab en montage
Om de montage goed en snel te laten verlopen, hebben we zoveel mogelijk in de fabriek voorbereid. Zoals de staal- en houtconstructie en de bijbehorende staalconsoles. De aansluitingen voor de zijgevel hebben we ook onze fabriek gemaakt. Hierdoor hebben we beschadigingen bewerkt en bleef de kwaliteit hoog. Ook betekende deze voorbereiding dat we zo kort mogelijk op de bouw waren.
Om goed van buitenaf in de nok te kunnen monteren, werkten we op een montagebrug. De brug reed aan de ene kant over de nok van het gebouw op 40m hoogte en aan de onderzijde over een rail op 25m hoogte langs het gebouw. Vanaf daar konden de monteurs monteren.

Vergunningen
In Duitsland moet je toestemming vragen voor iedere toepassing die niet standaard is. Voor de gevels van het Innovationzentrum hebben we verschillende nieuwe technieken gebruikt en hebben we dus ook verschillende toestemmingen aangevraagd. Hiervoor hebben we aannemelijk gemaakt dat de toegepaste technieken veilig zijn. Zo is bijvoorbeeld de toepassing van een glazen gevel als doorvalveiligheid in Duitsland niet in de standaard normen opgenomen. Daarnaast is het koud buigen van het glas ook in Duitsland niet gebruikelijk. Voor deze technieken hebben we met technisch onderbouwing en constructieve berekeningen een specifieke goedkeuring voor dit project verkregen.

Octatube heeft ruim ervaring met het koud buigen van glas. Maar met deze grote glaspanelen was het ook voor ons een interessante uitdaging. Samen met de gele aluminiumrand vormt het transparante glazen Innovationzentrum een opvallende marker in het verder vlakke groene landschap van Melle en omgeving.