Glazen Kubus

Hoofdkantoor Banco Santander Madrid
De architect Alfonso Millanes had een onderscheidende bezoekersingang ontworpen voor het nieuwe hoofdkantoor van Banco Santander in Madrid. De kathedraal-achtige glazen kubus wordt overspoeld met daglicht en heeft zo een aangenaam binnenklimaat. De zeer geoptimaliseerde constructie zorgt voor optimale transparantie.

De glazen kubus is een onderdeel van het grote project voor het nieuwe hoofdkwartier van Banco Santander in Madrid. In tegenstelling tot veel andere banken heeft Banco Santander er niet voor gekozen om hun hoofdkantoor te vestigen in een exclusieve toren aan de Paseo de la Castellana. In plaats hiervan kozen zij voor een grote groene campus in het glooiende landschap net buiten de hoofdstad. De directeur van de bank Botin heeft veel van zijn energie aangewend om dit tot een bijzonder project te laten worden. Naast de glazen kubus bestaat het complex verder uit omhoog rijzende luxe kantoren voor 12.000 medewerkers en de campus is voorzien van restaurants, een hotel, een 18-holes golfbaan, een groot sportcentrum en een museum.

Bezoekers gebruiken ‘El Cubo’ als toegang tot het hoofdkantoor van de bank. De 900 vierkante meter grote lobby maakt gelijk indruk vanwege het intense daglicht en het panoramische uitzicht rondom het gebouw, terwijl men toch wordt beschermd tegen de felle Spaanse zon.
De optimale transparantie wordt bereikt door de glazen huid en het vervormde glazen dak op 2,5 meter afstand van de hoofddraagconstructie te detailleren. De geveldetails bestaan slechts uit RVS trekstangen en speciaal ontwikkelde Quattro-knooppunten, die de gevel heel transparant houden.
Om deze gewenste mate van transparantie van deze glazen kubus te realiseren was het absoluut noodzakelijk om verschillende constructieve elementen integreren. Een voorbeeld hiervan zijn de horizontale staven van de hoofdconstructie, die het gebouw niet alleen stabiliseren maar ook de glaspanelen ondersteunen. Ook is de hemelwaterafvoer geïntegreerd in de kolommen.

Het dak heeft ook een unieke eigenschap, namelijk dat het dak uit één doorlopend vlak bestaat. In theorie functioneren platte daken heel goed, maar in de praktijk moet het regenwater worden afgevoerd om vlekken op het glas te voorkomen, of erger, om de ophoping van water op het dakoppervlak te voorkomen. Het dak van de glazen kubus is zo ontworpen dat het water wordt afgevoerd naar een goot die langs alle zijden loopt. De glaspanelen van het dak zijn getordeerd om het gebruik van driehoekige panelen te voorkomen.

De entree van het gebouw bestaat uit een glazen luifel die wordt gedragen door een 10 meter uitkragende roestvrij stalen constructie. De constructie is momentvast verbonden met de fundering van het gebouw.

Zowel constructeurs als andere ingenieurs zijn het erover eens dat de glazen kubus één van de lichtst mogelijke constructies is van dit moment, en daarmee ook aan de ambitie van de architect Alfonso Millanes voldoet, die onbegrensde transparantie wilde creëren.

Detaillering
De glazen goot bevindt zich direct boven één van de drukstaven van stalen hoofddraagconstructie. Dit is niet alleen om de goot te verbergen, maar ook om het hoekdetail helemaal transparant te kunnen houden. De horizontale glaspanelen in het dak steunen op de glazen gevelpanelen. Hiervoor waren geen extra dragende elementen nodig.

Nieuwe productontwikkeling
Voor de glazen kubus zijn nieuwe Quattro knooppunten ontwikkeld. Het ontwerp hiervan is voorgelegd aan de architect via een sample en een schaalmodel op ware grootte. Na goedkeuring van de architect is het computermodel verzonden om het knooppunt met behulp van CNC-methoden (Computer Numeriek Control) te produceren.

Glaspanelen
De leverancier van het glas, Interpane, heft bijna 3500m² Ipasol zonwerend glas geleverd. Elk glazen paneel is 2,5 bij 2,5 meter. Het isolatieglas is opgebouwd uit een volledig gehard buitenblad en een thermisch versterkt gelamineerd binnenblad. Het gekozen glastype is ‘extra wit’, om de glazen kubus een fonkelende kristal in het landschap te laten zijn.

Een Woord van de Architect
“Een pure vorm realiseren is al eeuwen een streven van architecten geweest. De pyramides van Egypte, de koepel van het Pantheon en de Neoplatonische ontwerpen van Ledoux laten dit streven zien. Vandaag de dag is het ook mogelijk om een pure geometrie te realiseren met glas en staal, sinds Paxton de wereld versteld liet staan toen hij het Crystal Palace onthulde.
Het creëren van het entreegebouw voor Santander Group’s Financiera in Boadilla del Monte gaf ons de mogelijkheid om een concept uit te werken voor een heel complex, dat niet alleen functioneel moest zijn, maar bovenal ook van zeer symbolische waarde.
De eerste stap was om de aard van de hoofdingang te begrijpen, niet alleen als eenzijdige entree of loutere doorgang naar een gebouw, maar vooral ook als tussenliggende receptieruimte en ontvangstruimte die geformaliseerd wordt door een geometrische figuur waarvan de ruime opzet zowel het idee van een toegang, als de indruk van degelijkheid en kracht van een wereldwijd operend bedrijf moest uitstralen.
De glazen kubus is volgoten met ruimte en licht, waardoor het immateriële materieel wordt – transparant en zoveel als mogelijk een ontkenning, zelfs van de kleur van het glas die de autonome draagconstructie projecteert met dezelfde geometrische vorm als de gevels. Bovenal, heeft de constructie de grenzen bereikt van wat wij ons ooit voorstelde.”
- Alfonso Millanes Mato