Kunstmuseum Den Haag

Dankzij een zeer transparant volledig glazen dak met een draagconstructie van glazen vinnen is de binnentuin van het Kunstmuseum Den Haag een prachtige, lichte tuinzaal geworden. Het is nu een aangename ontmoetingsplek voor bezoekers en bovendien een ontvangstruimte van allure voor groepen tot 700 personen. Octatube heeft het ontwerp van Braaksma & Roos Architecten waarin het gedachtengoed van Berlage centraal staat, binnen slechts zes maanden volledig technisch uitgewerkt en gerealiseerd.

Het abstracte glazen dak van 28x40m lijkt enkel te rusten op de acht stalen kolommen en lijkt te zweven boven het bestaande gebouw. Op de stalen koplommen liggen stalen liggers in zowel de lengterichting als in de dwarsrichting. Deze liggers steunen met pootjes af op de daken van de aangrenzende gebouwdelen.

Glazen hoofdvin
De constructie van het glazen dak bestaat uit meer dan 200 extra witte glazen vinnen, waarvan de helft hangt aan een transparante glazen hoofdvin. Een dergelijke glazen dakconstructie is op deze schaal uniek in Nederland. De hoofdvin is in totaal 40 meter lang, 600 mm hoog en bestaat uit 4 geharde low iron glaspanelen van elk 15mm dik. Deze panelen zijn aan elkaar verlijmd met extra zware PVB-folie.

Minimale toleranties
In deze panelen zit een groot aantal gaten voor verbindingen met de glazen vinnen in dwarsrichting. De onderlinge toleranties voor deze gaten was minimaal ( max 0,5mm ) om te voorkomen dat de belasting op slechts één van de vier panelen zou afdragen. In het gat is een RVS bus geplaatst, met rondom epoxy die de laatste 0,5 mm kon uitvullen voor gelijke belasting.

Translucente PVB-folie
De 200 glazen vinnen bestaan uit drie panelen en zijn gelamineerd met een translucente PVB-folie. Het low iron glas zorgt ervoor dat het wit ook daadwerkelijk wit is en niet groenig kleurt. Belangrijk voor het geval van het tentoonstellen van kunst onder het glazen dak en voor het licht dat via de Tuinzaal in de tentoonstellingszalen van het hoofdgebouw binnenkomt. Het witte PVB-folie zorgt ook voor een visueel coulisse-effect: kijk je recht omhoog dan zie je ze niet, in schuin aanzicht loop het dak steeds meer dicht.

Beloopbaar
Op de dragende vinnen zijn glasplaten gelegd en vastgekit. Ook hebben we kleine klemplaatjes geplaatst. Om deze te kunnen bevestigen hebben we op de glazen vinnen een plat RVS-kokertje met silliconen verlijmd. Het glasdak is beloopbaar voor onderhoud, met een aanlijnvoorziening in de goot.

Uitdagingen
Behalve de vooruitstrevende glasdetaillering bracht de overkapping en renovatie van de binnentuin ook uitdagingen rondom zoals hemelwaterafvoer, het binnenklimaat, koeling, elektra voorzieningen, akoestiek en brandveiligheid. De interdisciplinaire aanpak van het bouwteam heeft geleid tot integrale oplossingen van deze thema’s.

Het ontwerp en de bouw van het project zijn nauw afgestemd met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Monumentenzorg (het museum gebouw staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst), de Welstand, en de gemeente Den Haag. Met de integratie van verschillende specialismen hebben we de bouwtijd zo kort mogelijk gehouden en is de overlast voor het museum beperkt gebleven. Het Kunstmuseum Den Haag heeft in korte tijd een multifunctionele binnenruimte gekregen en Den Haag heeft er een bijzonder stadsplein bij.

Foto’s: Arjen Veldt
Foto's: Kunstmuseum Den Haag