Mick Eekhout wordt emeritus hoogleraar TU Delft

In 1992 werd Mick Eekhout - oprichter en algemeen directeur van Octatube - aangesteld als (deeltijd)hoogleraar aan de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft om invulling te geven aan de leerstoel Productontwikkeling. Op 20 maart 2015 zal Mick Eekhout in de Aula van de TU Delft zijn afscheidsrede (‘De Spagaat van het technisch ontwerpen tussen innovatie en wetenschap’) uitspreken.

>> download hier de afscheidsrede <<



De universiteit kondigt de gebeurtenis aan met een nieuwsartikel dat hieronder is overgenomen:

Een goede architect kan niet alleen tekenen, maar ook bouwen. Dat is de heilige overtuiging van Mick Eekhout. De bevlogen hoogleraar Productontwikkeling sloeg bruggen naar de industrie en leerde studenten zelf te sleutelen in zijn prototypelaboratorium. Op 20 maart neemt hij afscheid van de faculteit en onlangs was zijn laatste college in dienst van de universiteit (foto's gemaakt door Marcel Bilow).





Liefst vijftienhonderd studenten joeg hij al door zijn Bucky Lab. Ze zetten er hun zelf ontworpen prototypes in elkaar, uit op maat vervaardigde onderdelen. Dat laatste speelt een sleutelrol: Eekhout is een warm pleitbezorger van industriële productiemethoden in de bouw. “Henry Ford is bekend als uitvinder van de lopende band, maar vergis je niet: zijn belangrijkste ontdekking is dat je sneller werkt als je onderdelen met een min-tolerantie vervaardigt. Die passen altijd, zonder vijlen”, vertelt Eekhout in zijn kantoor aan de Rotterdamseweg. “Nu pas beginnen we dat te snappen in de bouw. Te lang is de bouw gewend geweest dat niets paste en dat je werkt als een ad hoc voetbalelftal dat nog nooit heeft geoefend.”

Zijn prototypelaboratorium (Bucky Lab) maakt de geesten van aanstormende ontwerpers rijp voor een nieuwe, industriële aanpak. Studenten leren er niet alleen zelf bouwen, lassen en frezen, ze krijgen er ook een mentale duw vooruit. “Wegnemen van de koudwatervrees voor materialisering”, noemt Eekhout als een van zijn belangrijkste bijdragen aan het Bouwkundeonderwijs. Het bouwen van prototypes helpt studenten ook methodologisch hun ontwerpen door te denken en – nog belangrijker – verlost hen van de angst om groot te denken. “Het devies is: doe het gewoon!”, zo vat hij zijn aanstekelijke ondernemingslust samen. (…)

Ervaringen generaliseren
De mentaliteit van ‘handen uit de mouwen’ heeft Mick Eekhout (1950) niet van een vreemde. Hij stamt uit een familie van aannemers. Zelf heeft hij ook altijd met één been in de industriewereld gestaan. Sinds 1983 is hij directeur-eigenaar van Octatube, een technisch ontwerpbureau annex productiebedrijf (80 man personeel) gespecialiseerd in ruimtelijke structuren van vooral glas en staal met projecten over de hele wereld. (…) Hij wilde bovendien een bijdrage leveren aan het academische debat over een efficiënter opererende bouwsector en het tot stand brengen van meer cohesie. Met het oog op het dichten van de kloof tussen academische wereld en bouwpraktijk was hij drijvende kracht achter onder meer Delft Design,Booosting en 3TU.Bouw/Bridging the Gap. En natuurlijk het Bucky Lab.

Het ontwerpen fungeert, zoals Eekhout het omschrijft, “als tunnel om de fundamentele researchresultaten naar de maatschappij te laten stromen”. (…) Tot de hoogtepunten uit het prototypelaboratorium hoort het Maison d’Artiste. Slimme en bevlogen studenten maakten een digitale reconstructie van dit complexe kubistische ontwerp uit 1923 van kunstnaar Theo van Doesburg en (steden)bouwkundig ontwerper Cor van Eesteren op basis van zwart/wit foto’s. En bouwde het uiteindelijk ook op schaal 1 op 5, hoewel dat constructief onmogelijk leek. Eekhout: “Het is een voorbeeld hoe je met onderzoek en onderwijs, in nauwe samenwerking met andere disciplines, een bijdrage kunt leveren aan een actueel cultureel debat.”



Grootschalige experimenten schuwde Eekhout ook niet. Op Rotterdam-Heijplaat bouwde hij met studenten, promovendi en industrie Prototype1. Hij schreef er een van zijn twaalf boeken over. Het experiment toonde aan dat met de nieuwste snufjes een energienulwoning is te realiseren in vierlaagse verdiepingsbouw. Het is een potentiële doorbraak, omdat vanaf 2020 alleen nog energieneutraal mag worden gebouwd. Momenteel werkt Eekhout aan een vervolg met acht bouwconsortia: een soort Weißenhofsiedlung zoals Mies van der Rohe in 1927 in Stuttgart bouwde, maar dan voor portiekflats met nul op de meter. “Energiepositiefwonen”,  noemt hij het. Eekhout: “Via dergelijke projecten infiltreer je vanuit de academische wereld in de bouwwereld.”



Zijn onvermoeibare inspanningen voor wetenschappelijk ontwerpen en innovatie leverden hem het lidmaatschap op van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Hij is de enige ontwerpende vertegenwoordiger van de technische  faculteiten in dit illustere gezelschap. “Een grote eer”, vindt hij zelf. Maar ook een erkenning voor zijn manier om tot concrete vernieuwing te komen en aansluiting te zoeken met andere researchdisciplines. Hij gaat er na zijn 65ste gewoon mee door. Eekhout: “Ik ben nog lang niet klaar, het wordt nu pas echt leuk.”

In de week van zijn afscheidsrede (20 maart) wordt het prototype van Maison d'Artiste (4x4x4 meter) teruggeplaatst op het Mekelpark.